🟢 Giới thiệu
Trong ngành sơn – mạ – vật liệu phủ, kiểm soát độ dày lớp sơn là một yếu tố cực kỳ quan trọng để đảm bảo chất lượng, độ bền và khả năng bảo vệ của bề mặt.
Nếu độ dày sơn quá mỏng, màng sơn sẽ dễ bị bong tróc hoặc không đạt tính năng chống ăn mòn; còn nếu quá dày, sơn có thể bị nhăn, nứt hoặc chảy.
👉 Chính vì vậy, việc sử dụng thước đo độ dày sơn ướt (Wet Film Thickness Gauge) ngay sau khi sơn là bước kiểm tra nhanh, hiệu quả và tiết kiệm nhất để đảm bảo lớp phủ đạt đúng yêu cầu kỹ thuật.
🎯 1. Thước đo độ dày sơn ướt là gì?
Thước đo độ dày sơn ướt là dụng cụ dùng để đo độ dày của lớp sơn hoặc vật liệu phủ khi còn ướt, ngay sau khi sơn được thi công.
Thiết bị giúp người dùng ước tính độ dày sơn khô (Dry Film Thickness) sẽ đạt được sau khi dung môi bay hơi hoàn toàn.
💡 Công thức ước tính độ dày sơn khô:
Độdaˋykho^=Độdaˋysơnướt×(1−Tỷlệdungmo^ibayhơi)Độ dày khô = Độ dày sơn ướt × (1 - Tỷ lệ dung môi bay hơi)Độdaˋykho^=Độdaˋysơnướt×(1−Tỷlệdungmo^ibayhơi)
Ví dụ: Nếu độ dày sơn ướt là 120 µm và sơn có 40% dung môi bay hơi → Độ dày sơn khô ≈ 72 µm.
⚙️ 2. Cấu tạo của thước đo độ dày sơn ướt
Tùy theo tiêu chuẩn và ứng dụng, thước đo sơn ướt có thể có nhiều dạng khác nhau, nhưng nhìn chung đều gồm:
-
Vật liệu: Thép không gỉ, nhôm hoặc nhựa ABS chống hóa chất.
-
Các rãnh hoặc răng bậc (Step/Notch): dùng để xác định điểm chạm của sơn ướt.
-
Thang đo độ dày: được khắc laser, thường tính bằng µm (micromet) hoặc mil.
Phổ biến nhất có 2 loại:
-
Thước đo kiểu răng lược (Comb Type / Notched Gauge)
→ Hình lục giác hoặc vuông, có các răng cắt với độ cao tăng dần. -
Thước đo kiểu bánh xe (Wheel Type / Wheel Gauge)
→ Gồm 3 bánh đồng tâm, bánh giữa lệch tâm để xác định độ dày chính xác hơn.
🧪 3. Nguyên lý hoạt động
Khi đặt thước đo lên bề mặt sơn ướt, các răng của thước sẽ chạm vào lớp sơn:
-
Các răng bị ướt cho biết lớp sơn dày hơn độ cao của răng đó.
-
Các răng không ướt cho biết lớp sơn mỏng hơn.
➡️ Độ dày sơn ướt chính xác nằm giữa hai răng cuối cùng ướt và khô.
🔍 4. Cách sử dụng thước đo độ dày sơn ướt
Bước 1️⃣: Chuẩn bị
-
Khuấy đều sơn trước khi thi công.
-
Chọn thước có thang đo phù hợp với độ dày dự kiến (ví dụ: 25–120 µm, 50–300 µm, 200–1000 µm…).
Bước 2️⃣: Đo độ dày
-
Sau khi sơn phủ bề mặt (trong 5–10 giây), đặt thước vuông góc với bề mặt sơn.
-
Nhẹ nhàng ấn để các răng tiếp xúc hoàn toàn.
-
Nhấc thước ra và quan sát răng ướt cuối cùng – đó là giá trị gần đúng nhất của độ dày sơn ướt.
Bước 3️⃣: Làm sạch
-
Lau sạch thước ngay bằng khăn mềm và dung môi phù hợp, tránh để sơn khô dính lại làm sai lệch kết quả.
📏 5. Các tiêu chuẩn quốc tế thường dùng
| Tiêu chuẩn | Mô tả |
|---|---|
| ASTM D1212 | Phương pháp đo độ dày màng sơn ướt bằng thước cơ khí |
| ISO 2808 | Quy định phương pháp xác định độ dày lớp phủ ướt và khô |
| BS 3900-C5 | Đo độ dày màng sơn bằng thước đo răng cắt |
🧩 6. Ứng dụng của thước đo sơn ướt
-
🏗 Thi công sơn công nghiệp, sơn epoxy, sơn phủ cầu, bồn chứa, tàu biển.
-
🚗 Kiểm tra độ dày sơn trong nhà máy ô tô, xe máy.
-
🧪 Phòng thí nghiệm kiểm nghiệm sơn và vật liệu phủ.
-
🛢 Giám sát thi công lớp chống ăn mòn, sơn cách điện, sơn chịu nhiệt.
🧰 7. Một số model thước đo độ dày sơn ướt phổ biến
| Model | Kiểu đo | Dải đo (µm) | Hãng sản xuất | Đặc điểm nổi bật |
|---|---|---|---|---|
| Elcometer 112 | Răng lược | 25 – 3000 | Elcometer (Anh) | Thép không gỉ, độ chính xác cao |
| TQC Sheen SP2000 | Răng lược | 20 – 1000 | TQC (Hà Lan) | Thiết kế 6 cạnh, nhỏ gọn |
| BYK Wet Film Wheel | Bánh xe | 0 – 1000 | BYK-Gardner (Đức) | Đọc nhanh, độ chính xác cao |
| BEVS 1112 | Răng lược | 25 – 2000 | BEVS (Trung Quốc) | Giá thành tốt, đạt chuẩn ISO 2808 |
⚖️ 8. Lợi ích khi sử dụng thước đo độ dày sơn ướt
-
✅ Đảm bảo độ dày lớp phủ đúng thiết kế, tránh hao sơn hoặc lỗi thi công.
-
🔍 Phát hiện sớm sai lệch thi công, tiết kiệm chi phí kiểm định.
-
🧾 Hỗ trợ kiểm tra tuân thủ tiêu chuẩn ASTM / ISO.
-
⚙️ Thiết bị đơn giản, không cần hiệu chuẩn, dễ dùng cho cả công nhân thi công.
🏁 Kết luận
Thước đo độ dày sơn ướt là dụng cụ không thể thiếu trong kiểm soát chất lượng thi công sơn công nghiệp và vật liệu phủ.
Với thiết kế đơn giản, chi phí thấp nhưng độ chính xác cao, thiết bị này giúp đảm bảo chất lượng lớp sơn khô đạt yêu cầu kỹ thuật và thẩm mỹ.

